Zorroztasuna

Zorroztasuna, hizkuntza ez formalean exijentzia bezala ezagutzen dugun kontzeptua da. Kontzeptu horretatik haratago, gure izatearen ezaugarria ere izan daiteke.

Haurtzaroan haurrak amaren titiaren gisara, hainbat bizitzako kontzeptu, ezaugarri, antzezteko modu, jarrera, balore eta jokaera barneratzen ditu ezer zalantzan jarri gabe. Pertsona haurtzaroan  barreiaturiko ezaugarri hauekin mugitzen da, bere egoera edo beharretara inoiz egokitu gabe. Gizakiak izugarrizko ahalegina egin behar du ikasitakoarekin bat bizitzeko. Ondorioz, pertsonak bere organismoarekin bat datozen beharrak edo nahiak asetu beharrean, introiektatuak edo apurtzaileak diren beharrei egiten die kasu. Une oro bete beharreko gauzak kunplitzen ahaleginduko da. Hau da kanpotik eratorriak diren beharrak asetzen ahaleginduko da, norbere desio autentikoak galduz.

Ondorioz, zorroztasuna botere iturri garrantzitsua bilakatu daiteke, mezu absolutuak eta arbitarioak sententzia gisa iradokiz, non erratzeko, disfrutatzeko edo gozatzeko eta norbere izateko moduaren posibilitatea ezeztatuz. Zorroztasuna amorruaren azalpen gisa uler daiteke. Claudio Naranjoren hitzetan “norbere desioenganako erlazioan asertibitatea menpekoa da, frustrazio goiztiarraren erantzun gisa” (2015). Berezkotasuna edo bat-batekotasuna eta plazerra bilatzearekiko inhibitasuna azaleratu, lana gogor eta gauzak bikain betetzeko ahalegina eginaz. Horrez gain kontrolatzeko joera ere azaleratzen da, ez soilik jendea baizik eta ezaugarri pertsonalak eta ingurua baita.

Norbere buruarekiko zorrotzak izateaz gain, inguruko edo hurbileko jendeari zorroztasuna eskatzeko joera izan daiteke. Hau da, inguruko jendearenganako izan ahal dezakezun kezka edota ardura berdina izateko eskatu ahal diezaiokezu inguruko pertsonei.  Zuretzat perfektua edo  justua den zerbait besteek  ere modu berdian ikus edo pentsa dezaketela eskatzea.
Zorrotoztasuna hainbat pentsamolde edo introiekzioz eraiki egon daiteke, hau da “egin behar dut” edo “izan/eduki behar dut” bezalako esaldiez edo formulazioz. Introiektoaren oinarrian debekua dago, non “baimenik ez dut” bezala jokatu dezakezun, eta “ez naiz gai/ edo kapaz” bezalako esamoldeetan eta pentsamenduetan bilakatzen den heldutasun garaian, hau da ahalmenarekin loturiko barne bizipenekin.
​
Norbanako bakoitzak introiekto ezberdinak barneratu izan ditu bere bizitzan zehar. Zertan garen zorrotzak geure buruarekin jakiteak edota honetaz jabetzeak,  norbere burua gehiago ezagutzera eraman gaitzake eta zorroztasuna norbere izataren ezaugarria dela onartzera.  

Iturria: 
Naranjo, Claudio (1996) Caracter y Neurosis: una vision integradora.(8ª ed.2015) Editorial La Llave. 
Aizpurua Bikandi, Agurne (2018) Izatearen ezaugarriekin jolasean. Gestalt terapia formakuntzako monografikoa. 


Agurne Bikandi Aizpurua
Jendarte psikologoa eta Gestalt terapeuta.